Kosmosdan çəkilmiş fotoşəkillər göstərir ki, Antarktida üzərindəki ozon dəliyi bu il tarixdə ən böyük ölçülərdən birinə çatıb.
Aztibb.az “Daily Mail”ə istinadən xəbər verir ki, onun sahəsi 26 milyon kv.km-dən çoxdur ki, bu da müqayisədə Braziliyanın ərazisindən 3 dəfə böyükdür.
Göstəricilər sentyabrın 16-da qeydə alınıb. Elm adamları ozon dəliyinin daha da genişlənməsindən ciddi narahat olduqlarını bildiriblər.
Bu dəliyin sahəsi mövsümdən asılıdır və o, Cənub Yarımkürəsinə yazın gəlişi ilə avqust ayında artmağa başlayır. Dekabrdan fevral ayına qədər, Antarktidada yay olduğu zaman, dəlik kiçilir.
Bu proses hələ 1985-ci ildə müşahidə olunub. Bu, 20-ci əsrdə ozon təbəqəsini məhv edən kimyəvi maddələrin sənayedə geniş istifadəsinin nəticəsi idi ki, ciddi ekoloji fəsadlara səbəb oldu.
Sonradan, bu maddələrə qadağalar tətbiq edildikdən sonra vəziyyət tədricən yaxşılaşdı. Bununla belə, ozon bəşəriyyətin hələ nəzarət edə bilmədiyi digər təsirlərə də məruz qalır.
Ozon dəliyi 2023-cü ildə həmişəkindən daha tez açılıb və onun yenidən nə vaxt bağlanacağı hələlik məlum deyil. Versiyalardan birinə görə, bu, atmosferə böyük miqdarda su buxarı buraxan Tonqa vulkanının güclü püskürməsi ilə bağlı ola bilər.
Stratosferdəki ozon təbəqəsi günəşdən gələn zərərli ultrabənövşəyi şüaların qarşısını almaqda mühüm rol oynayır.
Ozon dəliyi böyüdükdə daha çox ultrabənövşəyi radiasiyanın Yer səthinə çatmasına şərait yaradır. Bu canlı orqanizmlər, o cümlədən insanlar üçün zərərli ola bilər və dəri xərçəngi də daxil olmaqla müxtəlif dəri xəstəliklərinə səbəb ola bilər, həmçinin gözlərə zərər verə və dəniz və quru ekosistemlərinə mənfi təsir göstərə bilər.