Viruslar neft hasilatı zamanı itirilən 635 milyard litr suya qənaət edə bilər
El Pasodakı Texas Universitetinin alimləri hidravlik qırılma texnologiyasından (fracking) istifadə etməklə neft və qaz hasilatı zamanı əmələ gələn nəhəng həcmdə lay və ya lay suyunu təmizləyə bilən bakteriofaq virusları aşkar ediblər.
Aztibb.az xəbər verir ki, araşdırma “Water” elmi jurnalında dərc olunub.
Texas Su Konsorsiumunun məlumatına görə, yalnız 2022-ci ildə frakinq təxminən 168 milyard qallon (635 milyard litr) lay suyu toplayıb. Yığılan mayenin təmizlənməsi və təkrar istifadəsi kimyəvi mürəkkəbliyinə görə çətin və bahalıdır, ona görə də bu resurs adətən sənaye tullantıları kimi atılırdı.
Mütəxəssislər əsas diqqəti neft və qaz yataqlarının lay sularında tapılan ən məşhur iki bakteriya ilə mübarizəyə yönəldiblər: Pseudomonas aeruginosa və Bacillus megaterium. Birincisi, paslanmayan polad boru kəmərlərini və digər metal infrastrukturu korroziyaya uğratmağa qadirdir, ikincisi isə nefti təşkil edən karbohidrogenləri parçalayır.
Komandanın bakteriofaqlarla apardığı təcrübələr effektiv olub: onlar laboratoriya şəraitində həm P.aeruginosa, həm də B.megaterium-u təsirsiz hala gətirə biliblər.
Alimlərin fikrincə, onların kəşfi lay suyunu sonrakı emal və təkrar istifadə üçün sənaye miqyasında tez və ucuz şəkildə təmizləməyə imkan verir ki, bu da su ehtiyatlarına qənaət deməkdir.