Emosional tükənmə problemi müasir cəmiyyətdə geniş yayılmış bir fenomendir. Bu, artan stress səviyyələri, məlumatların həddindən artıq yüklənməsi, istirahət və bərpa üçün vaxt və resursların olmaması ilə bağlı ümumi hissdən qaynaqlanır. Bu vəziyyət artan yorğunluq, motivasiyanın itirilməsi, sevinc səviyyəsinin və həyata marağın azalması, həmçinin yuxusuzluq, əsəbilik, apatiya və depressiya kimi fiziki və psixoloji təzahürlərlə xarakterizə olunur.
Aztibb.az “MedicalXpress” saytına istinadən xəbər verir ki, tibb üzrə fəlsəfə doktoru, psixoloq Ester Vavilonskaya emosional sağlamlığı necə bərpa etmək barədə danışıb.
Tükənmişlik, insanın ciddi psixoloji və emosional tükənmə hiss etdiyi bir vəziyyətdir. Buna müxtəlif amillər səbəb ola bilər. Çox vaxt bunlar uzunmüddətli stress, həddindən artıq iş və ya təhsil yükü, daimi təzyiq hissi və istirahət üçün vaxtın olmaması, qeyri-kafi yuxu, həmkarları ilə münaqişələr və ailədə və ya cəmiyyətdə toksik münasibətlərdir. Vəziyyət daimi iş rejimi və gündəlik fəaliyyətlərdə müxtəlifliyin olmaması, dəstəyin olmaması, özünə vaxtın olmaması, balanssız həyat tərzi və pis qidalanma, fiziki fəaliyyətin və pis vərdişlərin olmaması ilə ağırlaşır.
Emosional tükənmənin əsas əlamətləri bunlar ola bilər:
- istirahət və kifayət qədər yuxu (daimi yorğunluq və tükənmə hissinə baxmayaraq);
- əvvəllər məmnunluq gətirən işə və ya digər gündəlik fəaliyyətlərə marağın itirilməsi;
- emosional uzaqlaşma və ətrafdakı hadisələrə və insanlara laqeydlik;
- çarəsizlik və ümidsizlik hissinin ortaya çıxması;
- işin və ya təhsilin keyfiyyətinin pisləşməsi, məhsuldarlığın azalması;
- baş ağrısı, əzələ ağrısı, yuxu və həzm problemləri kimi fiziki simptomların təzahürü;
- tez-tez əhval dəyişikliyi, əsəbilik, təcavüz və ya boşluq hissi.