Həkim-radioloq: Şüa diaqnostikası tibbin görən gözüdür - MÜSAHİBƏ
02.11.2021 17:41

Tibbi radiologiya müxtəlif şüaların diaqnostika və müalicə məqsədilə istifadə edildiyi, texnoloji yeniliklərin uğurlu nəticələrinin tətbiqinə əsaslanan və bütün sahələrlə sıx əlaqədə olan elm sahəsidir.

 

Müasir dövrdə şüa diaqnostikası xəstəliklərinin və orqan sisteminin zədələmə dərəcəsinin aşkarlanması məqsədilə tibbdə geniş istifadə edilir.

 

Aztibb.az-ın budəfəki müsahibi İstanbul Hospitalın direktoru, həkim-radioloq Aydın Əliyevdir.

 

Aydın həkim, bu gün radiologiya sürətli inkişaf mərhələsindədir. Özündə kompleks diaqnostik müayinələri birləşdirən şüa diaqnostikasının üstünlükləri, riskləri və fəsadları barədə məlumat verməyinizi istərdik.

 

Bəli, müasir dövrdə həqiqətən də radiologiya, eləcə də tibbin bütün sahələri sürətlə inkişaf edir. Şüa diaqnostikası tibbin görən gözüdür. Yəni, canlı orqanizmdə, demək olar ki, bütün orqanların xəstəliklərinin vizualizasiya edilməsinə kömək edir. Patoloji prosesin lokalizasiyası, sayı, forması, ölçüləri, yayılması, strukturu, konturları və qonşu strukturlarla münasibəti barədə geniş informasiya verir.

 

Müasir şüa diaqnostik müayinə üsulları içərisində ionlaşdırıcı və ionlaşdırmayan şüalar tətbiq edilir. İonlaşdırıcı, yəni insan orqanizminə təsir edə biləcək şüalar istifadə edilən əsas müayinə üsulları Rentgen, KT, angioqrafiya, mamoqrafiya, PET və digər üsullardır.

 

Əlavə edim ki, USM, MRT və termoqrafiya müayinələri tam ziyansızdır.

 

Ümumiyyətlə KT, MRT və Rentgen müayinəsi üçün hansı vaxt aralığında müraciət doğru olar?

 

Müayinələrin aparılması göstərişlərə bağlıdır. Göstəriş varsa müayinə hər həftə də ola bilər, göstəriş yoxdursa ehtiyac görülmür.

 

Təcrübənizdə diaqnostik radiologiya sahəsində hansı yenilikləri tətbiq edirsiniz?

 

 

 

Mən şəxsən rentgen müayinəsi ilə bir neçə dəfə plevra boşluğundan maye boşaltmışam. Ən çox rəqəmsal rentgen müayinəsini tətbiq edirəm.

 

Qeyd edim ki, plevra, yəni ağciyər pərdəsinin iltihabı xəstəliyi olan plevrit plevral boşluqda mayenin yığılması, yaxud plevra vərəqlərinin üzərində fibrinli çöküntülərin əmələ gəlməsi ilə müşahidə edilən xəstəlikdir.

 

Koronavirus xəstələrinin müayinəsi zamanı radioloqlar hansı məqamlara diqqət yetirməlidirlər? Təcrübəli radioloq kimi məsləhətləriniz dəyərlidir.

 

COVID-19 xəstəliyi zamanı əsas ağırlaşma ağciyərlərdə olur. Ağciyərlərin müayinəsində isə əsas rolu KT müayinəsi tutur. Xüsusən şübhəli hallarda, məsələn testin nəticəsi neqativ çıxdıqda KT müayinəsi həlledici ola bilər.

 

Pandemiya dövründə mediada dəfələrlə insanları sosial məsuliyyətlərini dərk etməyə yönəldən çağırışlarınız olub. Bugünkü reallıqla insanlarımıza nələri tövsiyə edərdiniz?

 

Təəssüflər olsun ki, bu günlərdə yenə də şəxsi gigiyena qaydalarına riayət edilməməsinə və sosial məsafənin saxlanılmamasına çox rast gəlirik. Hazırkı reallıqla pandemiya ilə ən səmərəli mübarizə vətəndaşların davranışı və qaydalara məsuliyyətlə yanaşmasından birbaşa asılıdır.

 

Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyi (İAEA), eləcə də digər beynəlxalq ekspertlər ötən əsrdə Ermənistanda inşa edilmiş Metsamor Atom Elektrik Stansiyasının müasir radiasiya təhlükəsizliyi qaydalarına cavab verməməsi barədə dəfələrlə xəbərdarlıq edib. Regionda eko sistemi hansı təhlükələr təhdid etməkdədir?

 

 

 

Bu çox vacib məsələdir. Mən bu barədə məqalə də yazmışdım. Metsamor Atom Elektrik Stansiyası region və eləcə də dünya üçün çox təhlükəlidir. Ermənistan tərəfi enerji çatışmazlığını əsas gətirərək bu stansiyanın fəaliyyətinin onlar üçün vacib olduğunu bildirsə də, orada istifadə edilən uran izotopunun buraxdığı qamma şüaların onlarla kilometr hərəkət edərək ətrafdakı bütün canlılara, flora və faunaya ziyan vurduğunu dəfələrlə region və dünya ekspertləri vurğulayıblar.

 

Son zamanlar Azərbaycanda həkim sayının azalması diqqət mərkəzindədir. Bununla bağlı rəqəmlər Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatlarından da aydın görünür. Başlıca səbəblər nədir və hansı ixtisas sahələrində həkim çatışmazlığı daha çox narahatlıq doğurur?

 

Ölkəmizdə həkim-mütəxəssis sayının azalması reallıqdır və bunun əsas səbəbi bir çox hallarda professional həkim-mütəxəssislərə qarşı qısqanclıq, dəyər verilməməsi və onların fəaliyyətinə məhdudiyyətlərin qoyulmasıdır.

ÇOX OXUNANLAR
Qaraciyərin düzgün işləməməsinin ƏLAMƏTLƏRİ  
Təbii vasitə 12 həftə ərzində 8 kiloqrama qədər arıqladır
Buğda cücərtisi gənclik iksiri kimi də bilinir
Təcili tibbi yardım briqadasının yardımı ilə 66 yaşlı xəstə Mərkəzi Klinik Xəstəxanaya hospitalizasiya olunub
Şuşa Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının ginekoloqu Şəbnəm Baxşəliyeva - Həkimlərimizi tanıyaq!
Şahdamara stend taxıla bilərmi?
Uzman həkim Şiraslan Baxşəliyev Gəncə Beynəlxalq Xəstəxanasında pasiyentləri qəbul edəcək
Masallı Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının otorinolarinqoloqu Kamran Musayev - Həkimlərimizi tanıyaq!
Qaradağ Tibb Mərkəzində daha bir uğurlu əməliyyat icra olunub
Böyrək daşı xəstəliyi nədir və necə yaranır?
Uşaq cərrahı Günel Əmiraslanova Şəkidə Bonum Medicalda pasiyent qəbulu həyata keçirəcək
Sürətli döyüntünün tək səbəbi ürək deyil!
Regionlarda fəaliyyət göstərən peşəkar səhiyyə işçilərini tanıtmaqda davam edirik!
Ağır vəziyyətdə Respublika Uşaq Klinik Xəstəxanasına yerləşdirilən 2 yaşlı uşaq həyata qaytarılıb