Alimlər müəyyən ediblər ki, 1970-ci ildən bəri Laptev dənizinin dib çöküntülərində radioaktiv qurğuşunun səviyyəsi orta səviyyədən 3 dəfə 20% yüksək olub. Müəlliflər bunu onunla izah edirlər ki, bu dövrlərdə qurğuşun Sibir, Yakutiya və Uzaq Şərqdə baş verən irimiqyaslı yanğınlar nəticəsində atmosferə (və sonradan dənizə) daxil ola bilərdi.
Aztibb.az xəbər veri ki, Rusiya Elm Fondunun (RSF) qrantı ilə dəstəklənən tədqiqatın nəticələri “Journal of Environmental Radioactivity” jurnalında dərc olunub.
Dib çöküntülərində qurğuşunun miqdarına dair əldə edilmiş məlumatlar dib çöküntülərinin yaşını dəqiq müəyyən etməyə, eləcə də təkcə dənizin dibində deyil, həm də geniş miqyasda baş verən çöküntü və proseslərin tarixini öyrənməyə imkan verir.
Yer atmosferi, öyrəşdiyimiz azot və oksigenlə yanaşı, təbii proseslər və ya insan fəaliyyəti nəticəsində oraya daxil olan az miqdarda radioaktiv elementləri (radioizotoplar kimi də tanınır) ehtiva edir. Belə radioizotoplardan biri qurğuşundur. Atmosferdə digər maddələrlə reaksiya verməyən, öz növbəsində süxurlardan və torpaqdan, mineral gübrələrdən, nüvə yanacaq dövrü müəssisələrinin tullantılarından ayrılan radon qazının parçalanması zamanı əmələ gəlir.
Atmosferdən radioaktiv izotoplar dənizlərə, sonra isə dib çöküntülərinə daxil olur. Buna görə də, bu elementlərin, xüsusən də sabit qurğuşunun (210-Pb) köməyi ilə çöküntünün dibdə nə qədər tez yığıldığını və onun mənbəyinin nə olduğunu izləmək mümkündür. Bu, tarix dərsliyinə bənzəyir: dib çöküntülərinin yaşını bilməklə, müəyyən bir müddət ərzində hansı təbii proseslərin baş verdiyini yüksək dəqiqliklə öyrənmək mümkündür.