Manipulyator digər insanların hissləri ilə oynayaraq məharətlə idarə edir və qurbanını günahkar hiss etdirməyə çalışır.
Aztibb.az “Pravda” nəşrinə istinadən yazır ki, psixoloq Mixail Anatolyeviçin tövsiyəsinə görə, iki sual verməklə manipulyatoru dayandırmaq mümkündür.
Hansı ifadələr manipulyatoru dayandırmağa kömək edir?
Birinci sual: "Niyə?" Məsələn, mənə deyirlər: “Sən pis işləyirsən”. Bu yolla manipulyator məni günahkar hiss etdirməyə çalışır. Mən də soruşuram: "Niyə pisdir? Beləcə onun hər arqumentində “niyə”ləri davam etdirmək.
İkinci sual: "Məqsədi soruşmaqdır". Əksər manipulyatorlar bu mərhələdə uzaqlaşırlar, çünki o, məqsədinin fayda əldə etmək olduğunu deyə bilmir.
Əksər insanların hərəkətləri, təəssüf ki, məqsədsizdir. Bizi hərəkətə sövq edən hərəkətin səbəbi var, amma insanlar məqsəd qoymurlar.
Bir insan məqsəd formalaşdırmağa başlayanda, yəni "niyə bunu edirəm", "niyə bu insanla ünsiyyət qururam", "nəticədə nə əldə etmək istəyirəm" suallarına cavab verməyə başlayır ki, əksər hərəkətlər ümumiyyətlə edilməməlidir. Çünki onların səbəbi, çox vaxt aşağıdakılardan biridir:
narazılıq,
qorxu,
qəzəb,
narahatlıq,
günah,
qıcıqlanma.
Bu duyğular bizi nəyəsə sövq edir, buna görə də manipulyatorlar ən çox onları insanlarda oyatmağa çalışırlar. Sonra da bu emosiyadan qaçmağa, günahkar olmamaq üçün nəsə etməyə çalışırıq.
Qeyd edək ki, psixikasında olan məqsəd və xüsusiyyətlərdən asılı olaraq, manipulyatorlar qəsdən və ya şüursuz taktikalardan istifadə edə bilərlər. Psixoloji manipulyasiya üsulları açıq təcavüz, təhqir, aşağılama, tənqid və emosional istismar şəklində müşahidə oluna bilər.
İncə üsullarla manipulyasiya mühakimələr, şikayətlər, müqayisələr, yaltaqlanma, inandırma, yalan danışmaq, özünə qarşı mərhəmət hissi oyatmaq, ağlamaq, lağ etmək, təxribat, emosional şantaj və yalan simpatiya daxildir.