İnsanlar üçün təhlükəli heyvan xəstəlikləri – Dəvə taunu
08.12.2021 10:43
İnfeksion xəstəlik olan Pestis camelorum ağciyərlərin zədələnməsi, müxtəlif orqan və toxumalarda çox saylı zədələrin meydana çıxması və s. əlamətləri ilə bilinir.
Aztibb.az dünyanın əksər ölkələrində qeyd alınan bu təhlükəli xəstəlik haqqında oxucuları ilə paylaşır.
Gəmiricilərin taun ocağı Asiya, Afrika və Amerikada, eləcə də keçimş SSRİ-nin şərq və cənub-şərq regionlarında müşahidə olunmaqla insanlar və dəvələr üçün təhlükə yaradır.
Xəstəlik güclü ekzo və endotoksin törədiciyə aid olmaqla, eritrositləri hemolizə uğradır. Törədiciləri yüksək temperatur və qurumanın təsirinə həssasdır.
İnfeksiya törədiciləri taxılda 40 sutkayadək, torpaqda 7 ayadək, duzlanmış dəvə ətində 5 ayadək, xəstəlikdən ölmüş cəsədlə 18 ayadək yaşama qabiliyyətini saxlayır.
İnfeksiya törədicisinin təbii rezervuarı gəmiricilər hesab olunur. Xəstəliyə 300 növdən çox gəmirici tutulur. Dəvələrdən başqa, qoyun, keçi, donuz, pişik və uzunqulaqlar da xəstəliyə tutulurlar.
Təbii olaraq dəvələrdə xəstəliyə tutulma, taunla yoluxmuş gəmiricilərin təmasda olması və dəvələri dişləməsi sayəsində baş verir.
Xəstəliyə tutulmuş dəvələr, törədicini, burun axıntısı, yara nahiyəsindən qanaxma ilə, atılmış bala (abort), süd və sidik vasitəsi lə xaricə ifraz edirlər.
İnsanlar təbii şəraitdə xəstəliyə həssas omlaqla, yoluxma əsasən xəstəliyə tutulmuş heyvanların ət və süd məhsullarından istifadə edən zaman baş verir.
İnsanların yoluxmasında həmçinin taunlu gəmiricilər də mühüm rol oynayır.
Xəstəlik törədicisinin toksiki təsiri nəticəsində bir sıra orqanlarda, xüsusilə ürək əzələsində degenerativ dəyişikliklər, eləcə də qan sağıntıları meydana çıxır.
Xəstəlik nəticəsində ağ ciyərlərdə iltihab prosesi, əvvəlcə serozlu-hemorroji, sonra isə nekrotiki xarakterə malik olur.
İnkubasiya dövrü 1-6 gündür. İnsanlarda bu dövr 207 gündür.
Xəstəliyə yoluxmuş insanlarda qızdırma, halsızlıq, nəbzin tezləşməsi və aritmiya əlamətləri xarakterik sayılır. Orqan və toxumalarda çoxsaylı qan sağıntıları qeydə alınır. Ağciyər, qaraciyər, dalaq və ürək qanla dolu olur. Limfa düyünləri hiperplaziyaya uğrayır, ağciyərlərdə-pnevmoniya müşahidə olunur.
İnsanlarda təhlükəsizliyin təmin edilməsində, sanitariya-gigiyena qaydalarına, şəxsi profilaktkiaya ciddi əməl olumnası vacibdir. Xəstəlik zamanı laboratoriya müayinələri xüsusi mühitlərdə aparılmaqla, şəxslər taun əleyhi geyim forması ilə təmin olunmalıdır.
Bu bölməyə aid digər xəbərlər
Bayram tonqalı ətrafında təhlükəsizliyə diqqət!
19.03.2024 | 10:01
23 mart - Ümumdünya Meteorologiya Günü
23.03.2023 | 11:04
Daun sindromunun müalicəsi varmı?
21.03.2023 | 11:27
Bu gün Beynəlxalq Daun Sindromlu İnsanlar Günüdür
21.03.2023 | 10:14
Rayon qeydiyyatı olanlar Bakıda tibbi xidmətlərdən istifadə edə bilərmi?
17.03.2023 | 10:31
Qardaşının böyrəyi bacısına köçürüldü - Mərkəzi Klinikada növbəti uğurlu əməliyyat
16.03.2023 | 12:41
Bel bölgəsindəki piylənmənin əsas səbəbləri
16.03.2023 | 08:00
Quş qripi ilə əlaqədar qida təhlükəsizliyinə dövlət nəzarəti gücləndirilib
15.03.2023 | 12:51
8 Martda hansı çiçəkləri vermək təhlükəlidir - Həkimin cavabı
07.03.2023 | 12:04
"Artıq çəki" epidemiyası - Piylənmə XXI əsrin qlobal problemidir / 2-ci yazı
24.02.2023 | 10:08
ÇOX OXUNANLAR
Gənc həkim Samux Rayon Mərkəzi Xəstəxanasında işə başlayıb
18.04.2024 | 13:04
Xalq yazıçısı Çingiz Abdullayev Mərkəzi Gömrük Hospitaldan evə buraxılıb
17.04.2024 | 17:00
Tibb üzrə fəlsəfə doktoru Yazgül Abdıyevanı 50 illik yubileyi münasibətilə təbrik edirik!
17.04.2024 | 15:43
Autizmdən əziyyət çəkən uşaqlar üçün təmənnasız müayinə və müalicə prosedurları həyata keçirilir - AKSİYA
19.04.2024 | 10:14
6 yaşlı pasiyent üzərində cərrahi əməliyyat uğurla icra edilib
16.04.2024 | 10:39
İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyi İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinə işçi axtarılır
17.04.2024 | 10:14
Naftalanda “Zirvələrə yüksələn zərif insan ömrü” adlı tədbir keçirilib
16.04.2024 | 11:19
Kardioloq Fikrət Sadıqzadə ürək çatışmazlığından vəfat edib
22.04.2024 | 09:45
Gözlərə nur bəxş edən fədakar həkim
19.04.2024 | 10:29
"Həkimlərimizi tanıyaq!" rubrikası: Pediatr İradə Yunusova
16.04.2024 | 16:51
"Həkimlərimizi tanıyaq!" rubrikası təqdim edir: Xəqani Hüseyni
16.04.2024 | 10:09
TƏBİB Daxili nəzarət və monitorinq departamentinin Monitorinq şöbəsinə işçi axtarır
18.04.2024 | 11:23
Sumqayıt Tibb Mərkəzini seçən həkimlərin sayı artır
16.04.2024 | 08:31
Dünya liderlərini bir araya gətirən "UNITED MEDICAL TOURISM EXPO" sərgisi yaxınlaşır
18.04.2024 | 19:50
Ümumdünya Hemofiliya Günü ilə əlaqədar Dövlət Tibbi-Sosial Ekspertiza və Reabilitasiya Agentliyində qanvermə aksiyası keçirilib
17.04.2024 | 15:59