"Kontrasepsiya üsulları cütlüklərə doğulacaq uşaqların sayını və hamiləlik vaxtını planlaşdırmaq imkanı verir" - Mama-ginekoloqla müsahibə
26.09.2023 17:00
Səhiyyə Nazirliyi Ailə Planlanması Məsləhətxanasının həkim mama-ginekoloqu Afət Ərəbova kontrasepsiya üsulları ilə bağlı suallarımızı cavablandırıb.
 
Aztibb.az müsahibəni təqdim edir:
 

- Afət xanım, ilk öncə bilmək istərdik ki, kontrasepsiya üsulları dedikdə nə nəzərdə tutulur?

 

 Kontrasepsiya üsulları cütlüklərin arzuolunmaz hamiləliyin qarşısını almaq üçün istifadə edə biləcəyi müxtəlif üsul və vasitələri özündə birləşdirir. Bu üsullar ya toxumaların yumurtanı mayalanmasının qarşısını almaqla, ya da döllənmiş yumurtanın uşaqlığa implantasiyasını dayandırır.

 

- Müasir tibbdə hansı kontrasepsiya vasitələrindən istifadə edilir?

 

- Müasir tibbdə bir neçə geniş yayılmış kontrasepsiya üsul və vasitələri mövcuddur. Baryer üsullarına qoruyucular (prezervativlər), diafraqmalar və servikal qapaqlar aid edilir. Onlar həm kişilər, həm də qadınlar üçün mövcuddur.

 

Digər üsullara isə daimi bazal bədən istiliyinin izlənməsi, günləri müəyyən etmək üçün hərarət dəyişikliklərinin monitorinqi, servikal selik konsistensiyasında dəyişikliklərin müşahidə edilməsi, təqvim metodu aiddir.

 

- Kontrasepsiya üsulları reproduktiv sağlamlıqda necə rol oynayır?

 

- Kontrasepsiya üsulları cütlüklərə doğulacaq uşaqların sayını və hamiləlik vaxtını idarə etmək, həmçinin planlaşdırmaq imkanı verməklə reproduktiv sağlamlığa mühüm töhfə verir.

 

Kontrasepsiya üsulları cütlərə gözlənilməz hamiləliklə qarşılaşmamağına və onları gələcək ailə planlaşdırılması ilə bağlı qərar qəbul etməyə kömək edir. Bu vəziyyət maliyyə və emosional gərginliyi, habelə sağlamlıq fəsadları kimi planlaşdırılmamış hamiləliklərlə bağlı riskləri azaltmağa imkan yaradır.

 

Effektiv kontrasepsiya üsullarına çıxış eyni zamanda qadınların sağlamlığı və rifahı üçün əhəmiyyətli risklər yarada bilən təhlükəli abortlara ehtiyacı azaltmağa kömək edə bilər.

 

- Kontrasepsiya üsulları hamiləliklərin planlaşdırılması istiqamətində hansı töhfə verir?

 

- Hamiləliklər düzgün planlaşdırıldıqda, bu, fərdlərə kontrasepsiyadan öncə sağlamlıqlarını optimallaşdırmağa imkan verir. Buraya lazımi prenatal prosedurlar almaq, ananın qidalanmasını yaxşılaşdırmaq və dölün inkişafına mənfi təsir göstərə biləcək davranışlardan uzaq durmaq daxildir.

 

Kontrasepsiya vasitələri fərdlərə hamiləlik dövrlərini ayırmağa imkan verərək, hamiləliklər arasında orqanizmlərinin bərpasına ara verir. Adekvat məsafələr ana və körpə sağlamlığı ilə bağlı ağırlaşma riskini azalda bilər.

Hamiləliklər planlaşdırıldıqda və ara verildikdə, qadınların müvafiq tibbi yardım və resurslara çıxış şansı daha yüksək olur.

 

- Bu üsulların tibb sahəsindən fərqli olaraq hansı sosial-ictimai təsirləri mövcuddur?

 

- Kontrasepsiyaya əlçatanlıq qadınlara reproduktiv seçimləri üzərində daha çox nəzarət etmək imkanı verir. Bu, plansız hamiləliklərin daimi narahatçılığı olmadan onlara təhsil, karyera məqsədləri və şəxsi istəklərini həyata keçirməsinə şərait yaradır. Hər iki partnyor kontrasepsiya qərarlarına çıxış əldə etdikdə və bu qərarlarda iştirak etdikdə, ailə planlaşdırılması məsuliyyətini bölüşməklə münasibətlərdə gender bərabərliyini saxlayır.

 

Kontrasepsiya üsullarının geniş çeşidi fərdlərə öz üstünlükləri, sağlamlıq mülahizələri və həyat tərzi ilə uyğun gələn variantı seçməyə imkan verir. Bu, fərdiləşdirilmiş və məlumatlı qərar qəbul etməyi təşviq edir.

 

Ümumilikdə, kontrasepsiya üsulları reproduktiv sağlamlığı təbliğ etmək və cütlüklərə onların fiziki, emosional və sosial-iqtisadi rifahına müsbət təsir göstərən seçim imkanı vermək üçün vacib vasitələrdəndir.

ÇOX OXUNANLAR
Diyetoloq arıqlamaq üçün daha tez-tez gülməyi və əsnəməyi məsləhət görüb
Suyun düzgün içilməsi ilə bağlı keçmişin məsləhətləri
Sümük bulyonu arıqlamağa kömək edir
Bakı Baş Səhiyyə Mərkəzinin tabeliyindəki tibb müəssisələrinə işçilər axtarılır
TƏBİB Bakı Baş Səhiyyə Mərkəzinin tabeliyində olan tibb müəssisələri üzrə vakant yerlər elan edir
Dəmir çatışmazlığı ilə bağlı yaranan anemiya xəstəliyinin təbii yollarla müalicəsi
Aynurə Əliyeva - Suraxanı Tibb Mərkəzinin psixoloqu
Bundan sonra işə qəbul və sürücülük vəsiqəsi əldə etmək üçün tibbi arayışlar elektron olacaq
Səhiyyə Nazirliyi akademik Zərifə Əliyevanın 101 illiyi münasibətilə fleşmob təşkil edib
8 yaşlı uşaq üzərində icbari tibbi sığorta ilə qaraciyər transplantasiyası əməliyyatı həyata keçirilib
Şəkərli diabet xəstəliyinin əlamətləri nələrdir?  
Həyata keçirdiyi hər bir proseduru dəqiqliyi ilə yoxlayan həkim - Məlahət Əzizova
Turanə Əliyeva - Suraxani Tibb Mərkəzinin həkim-psixiatrı
Salyanda göz müayinəsi aksiyası təşkil olunub
ATU-nun əməkdaşları Beynəlxalq Sitopatoloji Konqresdə iştirak ediblər