Ən geniş yayılmış xroniki virus - Herpes infeksiyası haqqında bilmədikləriniz - Növləri, yayılma prosesi
23.02.2021 14:05
İnsanın tip 1 və 2 (HSV 1 və 2) herpes simplex viruslarına yüksək həssaslığı səbəbindən herpes infeksiyası dünyada ən çox yayılmış xəstəliklərdən biridir. Bu infeksiya ilə insanların yoluxması əksər halda baş verir, bunu yetkin əhalinin 80-90%-də HSV 1 və 2-ə qarşı antikorların aşkarlanması sübut edir. Bu, ötürülmə yollarının müxtəlifliyi və virusun sinir toxumasının hüceyrələrində ömür boyu davam etmə qabiliyyəti ilə əlaqədardır.
 
Sağlam bir insanda virusun çoxalması immunitet sisteminin çox səviyyəli nəzarəti altındadır. Eyni zamanda, HSV 1 və 2-nin ümumiyyətlə immunitet sisteminin disfunksiyası fonunda ortaya çıxan xəstəliyin müxtəlif klinik formalarına səbəb ola biləcəyi məlumdur. Son illərdə müxtəlif lokalizasiyanın (orofaringeal, labial herpes, ürogenital yolun herpetik lezyonları, oftalmik herpes, dəri herpes, herpetik ensefalit və s.) HSV-nin tez-tez təkrarlanan formaları olan xəstələrin sayında davamlı bir artım olub.
 
Herpes simplex virusu Herpesviridae ailəsinə, L - Herpesviridae alt ailəsinə, HSV növünə aiddir.
 
Çox sayda virus ştammı öyrənilərkən iki əsas antigenik infeksiya qrupu - virulentlik və patogenlik baxımından bir qədər fərqlənən HSV 1 və HSV 2 növləri müəyyən edildi. Bir növ HSV ilə yoluxma başqa bir patogen növü ilə çarpaz infeksiya ehtimalını istisna etmir (Clayton E., 1988-ə görə, tədqiq olunanların 30%-ində hər iki viral HSV serotipinə qarşı antikorlar aşkar olunur).
 
Nukleokapsid və virusun xarici zərfi bir sıra reseptorları daşıyır, bunun sayəsində HSV-nin pantropizmi, yəni dəri hüceyrələrinə, selikli qişalara, mərkəzi və periferik sinir sisteminə, qaraciyərə, damar endoteliyasına, qan hüceyrələrinə, T-limfositlərə, trobmositlər, eritrositlər yapışma qabiliyyəti vardır. HSV əsasən təmas yolu ilə ötürülür (birbaşa əlaqə), əlavə olaraq patogenin kontakt-ev və şaquli (anadan dölə) yoluxması mümkündür. Döl fetusu infeksiya yolu ilə, artan (servikal kanaldan) və ya doğuş zamanı baş verə bilər.
 
İnfeksion prosesin ümumiləşdirilməsi ilə xəstədə viremiya olur, belə bir xəstədə infeksiya cərrahi müdaxilələr, çürük müalicəsi və s. zamanı alətlər vasitəsi ilə transfuziya və parenteral yollarla mümkündür.
 
İmmunitet sistemini zədələyən müxtəlif ekzogen və endogen amillərin təsiri altında "ev sahibinin" nəzarət mexanizmlərini zəiflətmək və virusu yenidən aktivləşdirmək mümkündür; virusun aktiv təkrarlanmasına (çoxalmasına) keçid və residivin inkişafı. HSV infeksiyası olan xəstələrdə immunitet sistemindəki dəyişikliklərə həm əvvəlki immun çatışmazlığı, həm də davamlı herpes viruslarının immunokompetent hüceyrələrə təsiri səbəb ola bilər.
ÇOX OXUNANLAR
 Gənc həkim Samux Rayon Mərkəzi Xəstəxanasında işə başlayıb   
 Xalq yazıçısı Çingiz Abdullayev Mərkəzi Gömrük Hospitaldan evə buraxılıb
Pediatr Sevil Orucovanın məqaləsi:
Tibb üzrə fəlsəfə doktoru Yazgül Abdıyevanı 50 illik yubileyi münasibətilə təbrik edirik!
Bu hallarda qırmızı ət zərərli və ya sağlam hesab edilir
 Qaranlığa qalib gələn təbib - Rəşad Mahmudov yazır...   
 6 yaşlı pasiyent üzərində cərrahi əməliyyat uğurla icra edilib   
 Naftalanda “Zirvələrə yüksələn zərif insan ömrü” adlı tədbir keçirilib   
İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyi İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinə işçi axtarılır
Maarifləndirici tədbir: “Məişət zorakılığına yox deyək!” 
Autizmdən əziyyət çəkən uşaqlar üçün təmənnasız müayinə və müalicə prosedurları həyata keçirilir - AKSİYA
Elmi-Tədqiqat Pediatriya İnstitutunda akademik Zərifə Əliyevaya həsr olunan konfrans keçirilib
Rəşad Nəsirli - Pasiyhentləri ağır vəziyyətdən maksimum dərəcədə ağrısız çıxarmağı bacaran anestezioloq-reanimatoloq