Bioloqlar: İnsan orqanizmi su istehlakında primatlardan xeyli qənaətcildir  
10.03.2021 15:00

“Homo sapiens”lərdə tər vəzilərinin şimpanzedən on dəfə çox olmasına baxmayaraq, onlar oxşar kütləyə malik meymunlardan təqribən iki dəfə az miqdarda su sərf edir. Tədqiqatın nəticələri “Current Biology” jurnalında dərc edilib.

 

Aztibb.az TASS-a istinadla xəbər verir ki, Dyuk Universitetinin (ABŞ) dosenti German Pontser və onun həmkarları insanın, şimpanzenin, qorillanın və bonobonun normal həyat fəaliyyəti üçün nə qədər su lazım olduğunu araşdırıblar. Tədqiqat müxtəlif məşğulluq sahələrindən (məsələn, ovçuluqla və meyvə toplamaqla, təxminən vəhşi primatlarla eyni şəraitdə yaşayan xadza tayfalarının nümayəndələri də olub), etnik və irqi qruplardan olan 309 insanı, habelə vəhşi təbiətdə yaşayan və zooparkda saxlanılan 72 meymunu əhatə edib.

 

Eksperimentin bütün iştirakçıları təqribən iki həftə ərzində xüsusi hazırlanmış su içiblər – bu suyun molekulunun bir hissəsini alimlər təbiətdə çox nadir rast gəlinən oksigen–18 izotopu ilə işarələyiblər. Tədqiqat iştirakçılarının orqanizminin hər gün nə qədər su istehlak etdiyini müəyyənləşdirmək üçün bioloqlar onların tərində və sidiyində həmin izotopun miqdarını izləyiblər. Məlum olub ki, orta hesabla, insanların normal həyat fəaliyyəti üçün gündə bir litrədək, primatlar üçün altı litrədək (kütlə fərqindəki əlavə ilə) su lazımdır. Bu nisbət həm oturaq həyat tərzi keçirən insanlara, həm də vaxtının çox hissəsini ovçuluğa və meyvə toplamağa, qida axtarışına sərf edən insanlar üçün xarakterikdir.

 

Analoji proporsiya insan və primat orqanizmlərində qida ilə əldə edilən hər kilokalori enerji üçün nə qədər su sərf edilməsinə də xas olub. Bu, onu göstərir ki, insan bədəninin “qənaətcilliyi” onun fiziki fəallığının heç də az olması ilə bağlı deyil.

 

Alimlər bu xüsusiyyətin səbəbini hələ ki tam şəkildə izah edə bilmirlər. Onların fikrincə, insan orqanizminin “qənaətcilliyini” “Homo sapiens”in kiçik burnundan digər primatların tənəffüs orqanları ilə müqayisədə daha az miqdarda su “axması” ilə izah etmək olar. Lakin alimlər insan orqanizmində maddələr mübadiləsinin dəyişə bilməsini istisna etmirlər.

ÇOX OXUNANLAR
 Quba Regional Perinatal Mərkəzinin komandası 28-ci həftəsində doğulan körpənin həyatını xilas edib   
Hidrogen xərçəng də daxil olmaqla geniş spektrli xəstəlikləri müalicə edə bilər
Saray Ailə Sağlamlıq Mərkəzinin terapevti Sevinc Zeynalova vəfat edib
Ağcabədi Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının kardioloqu - İlqar Quliyev
Hepatoloq Tofiq Əkbərov Türkiyədə XV Beynəlxalq Hepatoloji Konqresdə iştirak edib  
Endokrinoloq mühüm elementi olan “xərçəng əleyhinə” menyu təqdim edib
Həyat yoldaşına böyrəyini bağışladı
Rəşad Mahmudov Lənkəranda Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 101 illiyinə həsr olunmuş elmi seminarda çıxış edib
 Tibb Müəssisələrinin Akkreditasiyası və Keyfiyyətə Nəzarət Mərkəzi yaradılır - Fərman
 Doğuş prosesini təcili tibbi yardım avtomobilində idarə edən tibb işçiləri təltif olunublar   
Sumqayıtda tədbir: “Azərbaycan səhiyyəsinin inkişafı Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır” 
Estetik cərrahiyyə və kosmetoloji sahədə qanun pozuntularına yol verən 9 klinika rəhbərliyi məsuliyyətə cəlb olunub
Milli Oftalmologiya Mərkəzinin Dəmiryol Səyyar Klinikası tərəfindən Astarada tibbi aksiya keçirilib
Yuxunun kifayət qədər olmaması orqanizmi infeksiyalara qarşı həssas edir - MÜSAHİBƏ
Xroniki xəstəlik nədir?