Tapılan 16 min illik heyvan qalıqları bəzi xəstəliklərin təkamülünə işıq tuta bilər
24.03.2025 13:14

Arxeoloqlar mağarada 16 min illik heyvan qalıqlarını aşkar ediblər Fransanın cənub-şərqində, Beaumes-Trocade mağarasında aparılan son araşdırmalar, elm adamlarının 16 min il əvvəl mövcud olmuş it olduğuna inandıqları qədim məxluqun qalıqlarının tapılmasına səbəb olub.

 

Aztibb.az  “Rodina” jurnalına istinadən uazır ki, bu qalıqlar yuxarı paleolit dövrünə, ərazidə ovçu-toplayıcıların məskunlaşdığı dövrə aiddir.

 

Maraqlıdır ki, elm adamları canavar və itlərin əhliləşdirilməsinin tam olaraq nə vaxt başladığı barədə hələ də konsensusa gələ bilməyiblər.

 

İtlərə aid ən erkən tapıntılar 19 min il əvvələ aiddir və Avropada da tapılıb. Mövcud məlumata görə, tapılan itin dişi olduğu ehtimal edilir və boyu təxminən 62 santimetrdir. Ölümü zamanı o, təxminən üç-dörd yaşında idi və bir insan tərəfindən törədildiyi güman edilən bir neçə xəsarət almışdı.

 

Mütəxəssislər heyvanın fəqərələrinin və qabırğalarının sındığını, çiyin bıçağında yaradan iz olduğunu görüblər. Testlər onun canavar deyil, it olduğunu təsdiqləyib. Arxeoloqlar qeyd ediblər ki, tapıntı Avropada aşkar edilmiş ən qədim itlərdən biri ola bilər və sual yaranıb ki, qalıqlar mağaraya necə düşüb: ola bilsin ki, onları ora insanlar gətiriblər, ya da ola bilsin ki, it özü də sonun yaxınlaşdığını hiss edərək sığınacaq axtarıb. 

 

Qeyd edək ki, itlər uzun əsrlər boyu insanlarla sıx təmasda olub. Onların qalıqlarında vərəm, quduzluq, leptospiroz, brusellyoz kimi zoonoz xəstəliklərin izləri tapıla bilər. Bu, xəstəliklərin təkamülü və yayılma yollarını anlamağa kömək edər.

Səadət Məmmədova
Müəllifin digər yazıları
ÇOX OXUNANLAR
42 həkimin plastik cərrah kimi fəaliyyətinə icazə verilib - SİYAHI
Regionlarda fəaliyyət göstərən səhiyyə işçilərini tanıtmaqda davam edirik!
Yardımlının Avaş, Deman və Arvana kəndlərində aksiya: 116 nəfərə tibbi xidmət göstərilib
Rəşad Mahmudov:
 ATU-nun rektoru imtahanın gedişini izləyib   
Naxçıvanda cərrahi xəstəliklərin diaqnostikasına dair konfrans keçirilib
Xırdalan Ailə Sağlamlıq Mərkəzində tibbi aksiya keçirilib
Milli Hematologiya və Transfuziologiya Mərkəzinin hematoloqu tibb elmləri doktoru elmi dərəcəsini alıb
Mayın 1-dən xəstəlik vərəqi elektron sənəd formasında hazırlanacaq  
 “Həkimlərimizi tanıyaq!” rubrikası təqdim edir: İxtiyar Məhəmmədzadə
Səhiyyə naziri Qətərin ölkəmizdəki səfiri ilə görüşüb
Sumqayıtda TİBBİ AKSİYA: Hacı Zeynalabdin qəsəbəsində 120 vətəndaş oftalmoloji müayinə olunub
Ömrünün 27 ilini  Şəmkir Rayon Mərkəzi Xəstəxanasına bağlayan həkim - Yusif Məmmədov
Qubadlı RMX-nın direktoru vətəndaşların müraciətlərini dinləyib