Ölümdən sonra insan beynində “zombi genlər”in fəaliyyəti güclənir – Elmi hipotez
07.01.2023 13:23

Bəzi beyin hüceyrələrinin insanın ürəyi dayandıqdan sonra bir müddət canlı qaldığı bilinir.  

 

“Scientific Reports”da dərc olunan yeni araşdırmada alimlər bəzi genlərin gün ərzində aktivliyinin hətta artdığını göstəriblər. 

 

Aztibb.az medportal.ru-ya istinadən xəbər verir ki, İllinoys Universitetinin alimləri epilepsiya əməliyyatı zamanı insanların çıxarılan təzə beyin toxumasını tədqiq ediblər.  

 

Təcrübədə alimlər beyin toxuması nümunələrini otaq temperaturunda 24 saata qədər saxlayıblar. Bu müddət ərzində onlar vaxtaşırı bu toxumaların hüceyrələrinin və onların genlərinin fəaliyyətini yoxlayıb.

 

Alimlər müxtəlif növ genlərin fəaliyyətini müqayisə ediblər. Birinci qrup, hüceyrələrin əsas funksiyalarına cavabdeh olan "təsərrüfat" genləridir. Onların fəaliyyəti digər genlərin fəaliyyətindən fərqli olaraq, bütün bədən toxumalarında demək olar ki, eyni olub. Beyin ölümündən sonra onların ifadəsi bütün 24 saat ərzində sabit səviyyədə qalıb. 

 

İkinci qrup genlər "neyron" genlərdir. Onlar neyronlarda ifadə olunur və əsas beyin funksiyalarını (yaddaş, düşüncə) təmin etmək üçün məsuliyyət daşıyırlar. 12 saatdan sonra onların aktivliyi azalmağa başlayıb. 

 

Araşdırma zamanı üçüncü gen qrupunu elm adamları şərti olaraq "zombi genlər"i adlandırıblar. O, sinir sisteminin köməkçi hüceyrələri olan neyrogliya işinə cavabdehdir. Həmin genlərin aktivliyi müşahidədən sonra 24 saat ərzində ölüm anından etibarən artıb.

 

Halbuki, əksər tədqiqatlar ürək döyüntüsünü dayandırdıqda bütün beyin proseslərinin dayandığını güman edir, lakin bu belə deyil. Çünki əvvəllər postmortem dəyişikliklərin kəmiyyət göstəriciləri öyrənilməmişdir.

Nərgiz Qəhramanova
Müəllifin digər yazıları
ÇOX OXUNANLAR
Mərkəzi Klinikada 1 günlük, çəkisi 2800 qr olan körpə üzərində ağır əməliyyat icra edilib
Sağlamlıq haqqında tibbi arayışı elektron formada necə əldə etmək olar?
 Almaniyadan dəvət olunmuş ortoped-travmatoloq Diaqnoz Tibb Mərkəzində pasiyentləri ödənişsiz qəbul edir   
Səhiyyə naziri elektron reseptlə bağlı əhaliyə çağırış edib  
Ağcabədi Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının kardioloqu - İlqar Quliyev
“Böyrək xəstəliklərinin diferensial diaqnostikası” adlı kitab işıq üzü görüb
 Qobustan Rayon Mərkəzi Xəstəxanasında göz əməliyyatlarının icrasına başlanılıb   
TƏBİB Strateji inkişaf departamentinə böyük məsləhətçi vəzifəsi üzrə vakansiya elan edir
Şəki Şəhər İcra Hakimiyyəti başçısının müavini onkoloji xəstəlikdən vəfat edib
Mərkəzi Gömrük Hospitalının yüksəkixtisaslı təcili yardım həkimi - Füzuli Abışov
Suraxanı Tibb Mərkəzinin terapevti Növrəstə Musayeva - Həkimlərimizi tanıyaq!
Azərbaycan-Türkiyə Pediatriya Günləri - Azərbaycan-Türkiyə səhiyyə əlaqələri daim yüksələn xətt üzrə inkişaf edir
“Vaksinasiyaya Dəstək” layihəsi çərçivəsində Şəki şəhər Ailə Sağlamlıq Mərkəzində 70-ə yaxın uşaq peyvənd olunub
Ürək qüsurlarının diaqnostikası və müalicə yolları