Rusiyalı alimlər ilkin mərhələdə Parkinson xəstəliyinin müalicəsi üçün dərman patentləşdirib.
Aztibb.az “İzvestiya” nəşrinə istinadən yazır ki, xəstə hüceyrələri üzərində aparılan sınaqlar alimlərin yaratdığı molekul fermentin fəaliyyətini bərpa etdiyini göstərib. GBA1 geni qlükoserebrosidaza fermentinə təsir göstərir. Tərkibindəki mutasiyalar patologiyanın inkişaf riskini on dəfə artırır.
“Qlükoserebrosidazanın aktivliyi azaldıqda hüceyrələrdə substrat toplanır. Neyrodegenerasiyaya səbəb olan alfa-sinuklein zülalının neyrotoksik formalarını sabitləşdirə bilər. Hazırladığımız molekul fermenti elə bir şəkildə toplayır ki, o, daha səmərəli işləyir”, -deyə tədqiqat qrupundan Sofya Pçelina bildirib.
Dərmanı inkişaf etdirərkən alimlər kiçik bir molekulun - farmakoloji şaperonun (bu molekul protein birləşmələrinin quruluşunu bərpa edə bilər) köməyi ilə fermentin işini düzəltməyi bacaran xarici həmkarlarının tədqiqatını əsas götürüblər.
Öncə onlar qlükoserebrosidazanın kompüter modelini qurublar və onun hərəkətinin səmərəliliyini artıra biləcək şaperonun kimyəvi modifikasiyalarını axtarmağa başlayıblar. Daha sonra alimlər bir neçə molekul sintez ediblər və onların GBA1 genində mutasiya olan xəstələrin hüceyrələrində ferment aktivliyinə necə təsir etdiyini sınaqdan keçiriblər.
Təcrübələr göstərib ki, əldə edilən birləşmə əsas götürülən xarici dərmanlarla müqayisədə neyronların deqradasiyasına səbəb olan zərərli substratın miqdarını daha effektiv şəkildə azaldır (onlar artıq xaricdə klinik sınaqlardan keçirilməkdədir).