Hemoglobin eritrositlərdə yaranan zülaldır. Onun tərkibində düzgün maddələr mübadiləsinin təmin edilməsi üçün orqanizmə lazım olan çoxlu sayda dəmir var.
Aztibb.az “Involta media” nəşrinə istinadən xəbər verir ki, mütəxəssislərin bildirdiyi kimi, hemoqlobin, hüceyrələrdən karbon dioksidi alaraq insanın ağciyərlərinə yönləndirməklə oksigeni orqanizmin bütün toxumalarının hüceyrələrinə köçürülməsini həyata keçirir.
İnsan qanında hemoglobinin tərkibinin normativ göstəriciləri mövcuddur:
• kişilər – 135–160 q/l;
• hamilə olmayan qadınlar - 120–140 q/l;
• hamilə qadınlar – 110 q/l
Hemoqlobinin aşaği olmasinin əlamətləri:
• dərinin solğun rəngi;
• dəri qurudur və qabıq verir;
• dodaqların yasəmən rəngli çalarda olması;
• dırnaqlar tezsınandır və lay verir;
• saçlar qurudur və tezqırılandır, tökülür;
• ümumi halsızlıq və zəiflik, tez yorğunluq, yuxululuq;
• tez-tez huşunu itirmələr, baş ağrıları;
• aşağı arterial təzyiq, sürətli ürək döyüntüsü;
• bədən temperaturu hər hansı bir xəstəliyin əlamətləri olmadan 37,5 dərəcəyə qədər yüksəlir;
• iştahanın aşağı olması;
• qəbəliklərin və ya ishalların baş verməsi.
Hemoglobinin artırılması üçün ən yaxşı məhsullar
Balıq əri, mal əti, dovşan əti, hinduşka ət və toyuq əti özlərini daha yaxşı göstərib. Buraya da dəmirlə ən çox zəngin olan yan məhsulları — ürəyi, qaraciyəri, dili aid etmək olar. Tərkibində yüksək dərəcədə mikroelementllər olar balıq növləri — sardina və tunes.
Dəniz məhsulları yüksək dərəcədə zülal tərkibinə malikdir. Paxlalılar (mərcimək, noxud və lobya) gem dəmiri ehtiva edir və eyni zamanda bu mikrolelntlə zənginliyə görə ən yaxşı hesab edilirlər.
Tərəvəzlərdən tərkibinə görə gem dəmiri ilə ən zəngin olanlara çuğunduru, (eritrositlərin fəaliyyətini işə salır), pomidoru (qanın tərkibini yaxşılaşdırır), kartofu (dəmirin mənimsənilməsinə kömək edir), həmçinin yerkökü nü (ümumiyyətlə bədənin işinə yaxşı təsir göstərir) göstərmək olar.
Bundan əlavə, təzə cəfəri, yaşıl soğan, həmçinin meyvələrdən qoz – fındıq, heyva, xurma, armud, alma, nar, ərik və kivi, qara qarağat, meşə çiyələyiqaragilə və quşarmudu tövsiyə olunur.
Dəmir mənbələri kimi, dörd təzə sıxılmış içkini ayırd etmək olar: kartof, yunan qabağısı, çuğundur, yerkökü şirələri. Onların təsiri tərəvəzlərin təsirləri ilə eynidır. Amma maksimum fayda yalnız təbii şirələrdədir. Mağaza şirələri təəssüf ki, az təsirlidir.
Bal, hemoqlabinlə bağlı vəziyyəti əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdırır və orqanizmə ümumi möhkəmləndirici təsir göstərir.
Quru meyvələr də, həmçinin dəmirinin yerinin dolurulmasına əhəmiyyətli dərəcədə rola malikdirlər. Qaysı qurusu, əncir, xurma, qara gavalı anemiya ilə mübarizədə ən yaxşı seçim hesab edilirlər.