Alimlər sivilizasiyanın başlanğıcında yuxuların insanların sağ qalmasına necə kömək etdiyini öyrəniblər
04.02.2024 09:24

İsveçrə, Kanada, Tanzaniya, ABŞ, Konqo və digər ölkələrdən olan beynəlxalq alimlər qrupu müasir Qərb cəmiyyətinin nümayəndələri ilə ənənəvi ovçu-yığıcı həyat tərzi sürən Afrika icmalarından olan insanlar arasında yuxuların məzmununda fərqləri araşdırıb.

Aztibb.az “Scientific Reports”elmi jurnalında dərc olunan tədqiqata istinadən xəbər verir ki, mütəxəssislərin qənaətinə görə, pis yuxular sivilizasiyanın başlanğıcında insanları birləşməyə və bir-birinə kömək etməyə təşviq edib.

Komanda bir neçə ay ərzində Konqo Demokratik Respublikasındakı Bayaka xalqının üzvləri və Tanzaniyadakı Hadza xalqının üzvləri ilə söhbət edərək məlumat toplayıb. Qəbilə üzvləri öz arzularından danışıblar.

Daha sonra alimlər Afrika aborigenlərinin yuxu məzmununu İsveçrə, Belçika və Kanada sakinlərinin yuxularının məzmunu ilə müqayisə ediblər. Məlum olub ki, ənənəvi icmaların üzvləri gecə saatlarında əməkdaşlıq və qarşılıqlı yardımı ehtiva edən səhnələri daha çox görüblər.

Məsələn, Afrika qəbilələri hərdən bir quyuya düşdüklərini və ya oxşar çətin vəziyyətlə rastlaşdıqlarını yuxuda görüblər. Bir qayda olaraq, bir insanın yuxusu zamanı onun qəbilə üzvləri adətən köməyə gəliblər.

Müqayisə üçün deyək ki, müasir Qərb cəmiyyətlərində kabuslar daha çox narahatedici olur və qarşılıqlı əlaqə komponenti yoxdur. Xüsusilə, Qərbdə tipik kabus süjetləri yaxın qohumların qəfil itkisini və ya tərəfdaşdan ayrılmağı əhatə edir.

Alimlərin fikrincə, yuxuların məzmununda olan fərqlər Afrikanın yerli xalqlarının mövcud olduğu şəraitlə müasir dünyada insanların fərqliliyini əks etdirir. Ənənəvi qəbilələrin sosial dəstək sistemi yoxdur, ona görə də onlar bir-birinə arxalanmalıdırlar.

Tədqiqatçılar hesab edirlər ki, tarixdən əvvəlki dövrlərdə kabuslar müxtəlif təhlükəli vəziyyətləri və onların öhdəsindən gəlməyin yollarını nümayiş etdirən bir növ virtual reallıq rolunu oynayıb və kollektivdə sağ qalmaq vərdişləri formalaşdırıb.

Nərgiz Qəhramanova
Müəllifin digər yazıları
ÇOX OXUNANLAR
Mərkəzi Klinikada 1 günlük, çəkisi 2800 qr olan körpə üzərində ağır əməliyyat icra edilib
Sağlamlıq haqqında tibbi arayışı elektron formada necə əldə etmək olar?
 Almaniyadan dəvət olunmuş ortoped-travmatoloq Diaqnoz Tibb Mərkəzində pasiyentləri ödənişsiz qəbul edir   
Səhiyyə naziri elektron reseptlə bağlı əhaliyə çağırış edib  
“Böyrək xəstəliklərinin diferensial diaqnostikası” adlı kitab işıq üzü görüb
YAP Xətai rayon təşkilatının Diaqnoz Tibb Mərkəzində yeni ərazi partiya təşkilatı yaradılıb
Quba RMX-da ağacəkmə aksiyası: 200-ə yaxın müxtəlif növ dekorativ ağaclar əkilib
 Qobustan Rayon Mərkəzi Xəstəxanasında göz əməliyyatlarının icrasına başlanılıb   
TƏBİB Strateji inkişaf departamentinə böyük məsləhətçi vəzifəsi üzrə vakansiya elan edir
Şəki Şəhər İcra Hakimiyyəti başçısının müavini onkoloji xəstəlikdən vəfat edib
Şəki Rayon Mərkəzi Xəstəxanası vakansiyalar elan edir
Mərkəzi Gömrük Hospitalının yüksəkixtisaslı təcili yardım həkimi - Füzuli Abışov
Suraxanı Tibb Mərkəzinin terapevti Növrəstə Musayeva - Həkimlərimizi tanıyaq!
AQTİ işə qəbul elan edir