Həyatın ilk 1000 günündə dilin inkişafı müəyyənləşir! Uşağın dil inkişafında nələr nəzərə alınmalıdır?
08.01.2024 10:09

Uşaq xəstəlikləri mütəxəssisi Dr. Şirin Seçkinin sözlərinə görə, uşağın birinci ilində dil inkişafı çox əhəmiyyətlidir. Körpələrin dil inkişafında evdə ailə üzvlərinin körpə ilə ünsiyyəti, ona yüksək səslə kitab oxuması, ona nağıl danışması, layla və mahnılar oxuması çox vacibdir.

Aztibb.az “Haber Türk”ə istinadən xəbər verir ki, həkimin qeyd etdiyi kimi ailə bütün günü körpə ilə danışarsa, körpənin dil inkişafı çox sürətlə inkişaf edər.

"Bunu etməsələr, körpə gec danışacaq. Sürətli müdaxilə edilməzsə, bu körpələr danışan böyüklərə çevrilə bilər. Belələ olduqda uşaq özünü yaxşı ifadə edə bilmir, sosial bacarıqları zəif inkişaf edir… Uşaqlar öz sürətlərində danışmağı öyrənirlər. Bununla belə, bəzi əlamətlər uşağın danışma bacarıqlarına bələdçi ola bilər. Mütəxəssislərin fikrincə, ilk üç il dilin inkişafı üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir və birinci il ən kritik dövrdür”, - deyə həkim edib.

"Dilin inkişafı vacibdir, çünki beyində anlama, öyrənmə, ünsiyyət, sosial, mədəni və emosional bacarıqların inkişafı dil inkişafından asılıdır. Beyin, dilin istifadəsi ilə əlaqəli olan, həyat boyu öyrənməyə davam edən bir orqandır. Eşitmə, görmə, beyində zehni inkişaf kimi bütün qavrayış funksiyaları yaxşı inkişaf etmiş nitq mərkəzindən asılıdır. Beyindəki bu cür funksiyalar ümumiyyətlə 6 yaşa qədər qurulan yaxşı inkişaf etmiş əlaqələrdən də asılıdır.

2 yaşlı körpə 50-yə yaxın söz istifadə edə bilməlidir

“Körpə ana bətnində anasının səsini tanıyır. Doğuşdan sonra ilk səs 2-3 aylıqdan ağlamaq, hönkürmək, 5-6 aylıqdan ata, ana kimi 5-6 fərqli söz, 2 yaş civarında olduğu zaman 50-yə yaxın söz deməlidir. Tələffüz və qrammatika sözləri öyrənməklə yanaşı, dilin inkişafında mühüm rol oynayır. 2 yaşına yaxın 50 söz deyə bilməyən və ya qoşa cümlə qura bilməyən uşaqlar "gec danışan" sayılırlar”, - deyə həkim belə davam edib:

"Bu uşaqlara dərhal müdaxilə edilməlidir. Nə qədər tez nitq terapiyası başlasa, uşaq bir o qədər tez danışa bilər. Uşaq geridə qalanda bu boşluğu aradan qaldırmaq çox çətinləşir. Bu uşaqların üçdə birində dil birdən açılır və mükəmməl danışmağa başlayır. Digər üçdə birində isə ucadan oxumaq və yazmaq problemi olur. Yaxud üç yaşından sonra nitq problemi yaranır və öyrənmə çətinliyi yaşamağa başlayır.”

Səadət Məmmədova
Müəllifin digər yazıları
ÇOX OXUNANLAR
Mərkəzi Klinikada 1 günlük, çəkisi 2800 qr olan körpə üzərində ağır əməliyyat icra edilib
Saray Ailə Sağlamlıq Mərkəzinin terapevti Sevinc Zeynalova vəfat edib
Səhiyyə naziri elektron reseptlə bağlı əhaliyə çağırış edib  
 Almaniyadan dəvət olunmuş ortoped-travmatoloq Diaqnoz Tibb Mərkəzində pasiyentləri ödənişsiz qəbul edir   
Ağcabədi Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının kardioloqu - İlqar Quliyev
 Qobustan Rayon Mərkəzi Xəstəxanasında göz əməliyyatlarının icrasına başlanılıb   
Şəki Şəhər İcra Hakimiyyəti başçısının müavini onkoloji xəstəlikdən vəfat edib
Endokrinoloq mühüm elementi olan “xərçəng əleyhinə” menyu təqdim edib
Hidrogen xərçəng də daxil olmaqla geniş spektrli xəstəlikləri müalicə edə bilər
Mərkəzi Gömrük Hospitalının yüksəkixtisaslı təcili yardım həkimi - Füzuli Abışov
Həyat yoldaşına böyrəyini bağışladı
Azərbaycan-Türkiyə Pediatriya Günləri - Azərbaycan-Türkiyə səhiyyə əlaqələri daim yüksələn xətt üzrə inkişaf edir
“Vaksinasiyaya Dəstək” layihəsi çərçivəsində Şəki şəhər Ailə Sağlamlıq Mərkəzində 70-ə yaxın uşaq peyvənd olunub
Musa Abbasov: “Yenidən transplantasiya əməliyyatlarına başlayacağıq”