Xüsusilə uşaqlarda tez-tez görülən xərçəng növü olan lösemi və ya leykemiyadan müalicə üsullarından biri də kök hüceyrə transplantasiyasıdır.
Aztibb.az “TRT Haber”ə istinadən xəbər verir ki, mütəxəssislərin bildiridiyinə görə, donora heç bir zərəri olmayan bu prosedurla bir çox uşaq öz sağlamlığına qovuşur. Bu səbəbdən kök hüceyrələrin bağışlanması böyük əhəmiyyət kəsb edir.
Lösemi uşaqlıq xərçənglərinin demək olar ki, üçdə birini təşkil edir. Xalq arasında "qan xərçəngi" kimi tanınan leykemiya ən çox 1-5 yaş arasında rast gəlinir.
Lösemi bir çox simptoma malikdir. Bunlardan başlıcası halsızlıq, yorğunluq, solğunluq, ürək döyüntüsü, davamlı hərarət, iştahsızlıq, çəki itkisi, tez-tez təkrarlanan infeksiyalar, limfa düyünlərində şişkinlik, dəridə gözlənilməz göyərmələr, sümük və oynaqlarda ağrı, şişlik və hərəkət məhdudiyyətləridir. Bu simptomları görən ailələr uşaqları gecikmədən həkimə aparmalıdırlar.
Lösemi erkən diaqnoz qoyularsa müalicəsində müvəffəqiyyət nisbəti yüksək olan bir xəstəlikdir. Müalicə prosesində iki üsula əməl olunur: kimyaterapiya və xəstənin vəziyyətindən asılı olaraq sümük iliyinin transplantasiyası.
Dr. Sadi Konuk və Dr. Emine Gültürk Lösemi müalicəsində təsirli bir üsul olan sümük iliyi (kök hüceyrə) transplantasiyası ilə bağlı sualları cavablandırıb.
İndi sümük iliyi transplantasiyası yerinə sadə bir prosedur olan kök hüceyrə transplantasiyasına üstünlük verilir. Dr. Gültürk bu üsulun sümük iliyi transplantasiyasından fərqini belə izah edir:
“Heç bir əməliyyat və ya prosedur olmadan sadəcə sümük iliyindən inyeksiya etməklə, böyümə faktoru adlanan üsulla kök hüceyrələrin periferik qana tökülməsini təmin edirik. Sonra qandan kök hüceyrələri toplayırıq. Yəni bu donorluq prosesi artıq xəstənin sümük iliyi deyil, kök hüceyrələri toplanaraq həyata keçirilir”.
Kök hüceyrə üsulu ilə müalicədə əvvəlcə xəstənin uyğunlaşa bildiyi qardaş və qohumları kimi xəstə yaxınları ilə işə başlanır. Gözlənilən harmoniya tapılmazsa, donorluq yolu ilə verilən kök hüceyrələr işə düşür. Başda leykemiya olmaqla bir çox xəstəliyin müalicəsində istifadə edilən bu üsul sayəsində həm uşaq, həm də böyük bir çox xəstə sağlamlıqlarına qovuşur. Buna görə də kök hüceyrələrin bağışlanması böyük əhəmiyyət kəsb edir.