Parasetamolun həddindən artıq dozası qaraciyər hüceyrələrini məhv edir
Parasetamol reseptsiz satılan çoxlu sayda dərmanın (uşaqlar da daxil olmaqla) tərkibində olur. Buna görə parasetamol zəhərlənməsinə çox rastlanılır.
Aztibb.az xəbər verir ki, qastroenteroloq Yekaterina Kaşux “İzvestiya”ya adi qızdırmasalıcının orqanizmin fəaliyyətinə tam olaraq necə təsir etdiyini və həddindən artıq dozanın hansı nəticələrə səbəb ola biləcəyini deyib.
Qeyd edib ki, parasetamol (asetaminofen) ən çox yayılmış və əlçatan antipiretik və ağrıkəsicilərdən biridir. O, ÜST-nin əsas dərmanlar siyahısına daxildir. Parasetamol ağrıları effektiv şəkildə aradan qaldırır və qızdırmanı azaldır. Ancaq tövsiyə olunan dozanı aşsanız, qaraciyər üçün zəhərli olur.
“Orqanizmdə fermentlərin təsiri altında dərman zəhərli metabolitə çevrilir. Adekvat bir doza ilə qaraciyər onu effektiv şəkildə neytrallaşdırır. Amma dərmanın böyük dozası ilə bu maddəni parçalamaq qabiliyyəti tükənir və zəhərli parasetamol törəməsi qaraciyər hüceyrələrini məhv etməyə başlayır”, - deyə mütəxəssis izah edib.
Onun sözlərinə görə, böyüklər və 12 yaşdan yuxarı uşaqlar üçün təhlükəsiz doza gündə 4 qramdır (bir dəfəyə 500 mq-dan çox deyil). Uşaqlar üçün doza bədən çəkisi əsasında hesablanır. Gündəlik doza 1 kq bədən üçün 60 mq-dan çox olmamalıdır. Yəni, 10 kq ağırlığında olan bir uşaq üçün bu, 0,6 q dərmandır. Tək doza 1 kq üçün 15 mq-dan çox olmamalıdır, dozalar arasında 4-6 saat keçməlidir.
“Parasetamol müxtəlif formalarda mövcuddur. Milliqram və mililitr hesablamalarında çaşqınlıq yaratmamaq üçün əlavə edilmiş təlimatlara əməl etməlisiniz: bu, məsələn, müəyyən yaşda və çəkidə olan bir uşaq üçün nə qədər şərbətin lazım olduğunu göstərir. Rahatlıq üçün, bu buraxılış şəklində dərmana ölçü şprisləri-pistonlar tətbiq olunur. Qızdırmanı tez endirmək üçün dozanı aşmamalısınız. Tövsiyə olunan standart dozadan sonra temperatur aşağı düşmürsə, mütləq həkimə müraciət etməlisiniz”, - deyə həkim qeyd edib.