Dərman istehsalının artması özü ilə bir sıra problemləri də çoxaldıb
15.08.2023 12:12

Dünyanın əksər ölkələrində dərman təhlükəsizliyi ilə bağlı artıq ciddi problemlər var. Bəzi köhnə marka dərmanların təkrar istehsalının genişləndirilməsi mövzu olaraq aktullaşır. Məsələn, 126 il əvvəl kəşf edilən aspirin dərmanın sənayeləşməsinə başlanılacaq.


Aztibb.az trthaber.com-a istinadən xəbər verir ki, istehsalın artması əlçatanlığın asanlığına xidmət edəcək.


Son 10 ildə dünyada dərmandan istifadə 36 faiz artıb. 2018-ci ildə dərman satışının 40 faizi ABŞ, 11 faizi Çin və 7 faizi Yaponiyanın payına düşüb.


2022-ci ildə dünya əczaçılıq bazarının həcmi 1,5 trilyon dollara çatıb. Dərman istehsalının çoxalması özü ilə bir çox problemləri də çoxaldıb.


Akademik Şule Apikoğlu belə bir nümunəni paylaşıb: "Məsələn, bir almanı götürək, almanın həm makro, həm də mikroelementlər baxımından 1950-ci illərdəki tərkibinə baxdığınızda, 1950-ci illərdəki məzmuna görə yüzdə 38 dəyişib. Bunu düşündükdə dərman bitkiləri üçün də hal-hazırda əvvəlllər deyilən məzmun yoxdur. Bunun üçün xüsusi yetişdirilmə metodlarının tətbiq edilməsi lazımdır ki, dozalar o zamanki dozalar olsun”.


Digər bir problem isə dərmanın düzgün istifadə edilməməsidir. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) məlumatına görə, dərmanların 50 faizi düzgün istifadə olunmur.


"Yan təsir dərmanla bağlı problem dediyimiz şeylərdən sadəcə biridir. Məsələn, dərmanların ehtiyac olmadan istifadəsi, bu, təkcə xəstənin səhvi deyil, həkim tərəfindən təyin olunmuş da ola bilər. Yan təsirlər, qarşılıqlı təsirlər, aşağı doza, yüksək doza, bütün bunlar dərmanla bağlı problemlərdir.", deyə alim qeyd edib.


Əczaçılıq məhsullarının gələcəyini təyin edən amil texnologiyadan da asılıdır. Ağıllı dərmanlar bir çox sahələrdə, xüsusən də xərçəngdə sürətlə yayılmaqdadır. Yaxın 5 ildə onkoloji, şəkərli diabet, yoluxucu xəstəliklər, ürək və tənəffüs yolları xəstəliklərinin müalicəsində ağıllı dərmanların payının artacağı proqnozlaşdırılır.

ÇOX OXUNANLAR
Kardioloq Fikrət Sadıqzadə ürək çatışmazlığından vəfat edib  
Diyetoloq arıqlamaq üçün daha tez-tez gülməyi və əsnəməyi məsləhət görüb
Həddindən artıq su qəbulu beyin şişməsinə səbəb ola bilər
Sümük bulyonu arıqlamağa kömək edir
Suyun düzgün içilməsi ilə bağlı keçmişin məsləhətləri
TƏBİB Cavanşir Məmmədovun ölümü ilə bağlı məlumat yayıb 
Həyata keçirdiyi hər bir proseduru dəqiqliyi ilə yoxlayan həkim - Nuranə Abbasova
Nahidə Mahmudova Dövlət Gömrük Komitəsi Tibbi Xidmət İdarəsinin Mərkəzi Hospitalının rəis müavini təyin olunub
 Tibb müəssisələri arasında şəhid ailələrinin üzvlərinin işlə təmin olunması sayına görə Sumqayıt Tibb Mərkəzi ilk yerdədir   
Tərtər Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının terapevti - Ülviyyə Əkbərova
Seminarda müasir ginekologiyada lazer texnologiyalarının rolundan bəhs olunub
11 aylıq körpə Mərkəzi Klinikada əməliyyat olunub
2 nömrəli Bakı Baza Tibb Kolleci Həmkarlar İttifaqı Komitəsinin hesabat-seçki konfransı keçirilib
TƏBİB Bakı Baş Səhiyyə Mərkəzinin tabeliyində olan tibb müəssisələri üzrə vakant yerlər elan edir
Aynurə Əliyeva - Suraxanı Tibb Mərkəzinin psixoloqu