Uşaqlıqda oturaq həyat tərzi qanda insulin səviyyəsinin artması ilə əlaqələndirilir
11.04.2024 08:47

Növbəti bir araşdırma göstərir ki, uşaqlıqdan bəri oturaq vaxtın çox olması qanda insulin konsentrasiyasının əhəmiyyətli dərəcədə artması ilə əlaqələndirilir. Bununla belə, yüngül fiziki fəaliyyət həddindən artıq insulin və insulin müqaviməti riskini azalda bilər.


Aztibb.az “Planet Today” nəşrinə istinadən xəbər verir ki, tədqiqat Bristol Universiteti ilə Şərqi Finlandiya Universiteti arasında birgə əməkdaşlıqla aparılıb.


90-cı illərin məlumatlarından istifadə edərək, tədqiqata 11-24 yaş arasında olan 792 nəfər daxil edilib. Başlanğıcda, onlar gündə orta hesabla 6 saat oturaq vəziyyətdə olublar, təqib zamanı bu göstərici gündə 9 saata qədər artıb. Oturaq vaxtda bu artım, xüsusilə artıq çəkisi və piylənməsi olan gənc yetkinlər arasında, insulinin çoxluğu riskini 20% artdığı oruc qan insulin səviyyələrinin davamlı olaraq yüksək olması ilə əlaqələndirilib. Bunun əksinə olaraq, təqib dövründə gündə orta hesabla 3-4 saat yüngül fiziki fəaliyyət (LPA) artıq insulin riskini 20% azaldır. Yüksək LPA səviyyələri də aşağı insulin müqaviməti ilə əlaqələndirilib.


Orta və güclü fiziki fəaliyyətdə iştirak insulinin azalmasının sübutunu göstərib. Eyni kohortun əvvəlki tapıntıları oturaq davranışı bədən yağı, dislipidemiya, iltihab və vaxtından əvvəl damar zədələnməsi ilə əlaqələndirib. Tədqiqatçılar həmçinin piylənmənin və insulin müqavimətinin pisləşdiyini müşahidə ediblər.


Yüngül fiziki fəaliyyət indi uşaqlıqda oturaq davranışın zərərli təsirlərini aradan qaldırmaq üçün effektiv bir yanaşma kimi ortaya çıxır. Bununla belə, uşaqlıqdan LPA-ya uzun müddətli məruz qalmanın artıq qlükoza, insulin və insulin müqavimətini azaltdığı araşdırılmayıb. Bunun səbəbi, az sayda tədqiqatın bütün bu amilləri sağlam gənclərin böyük bir populyasiyasında dəfələrlə ölçməsidir.

Hazırkı tədqiqat, akselerometrlə ölçülən motor davranışının, həmçinin qlükoza, insulin və insulin müqavimətinin öyrənilməsi üzrə dünyanın ən böyük və ən uzunmüddətli tədqiqatıdır.


4-7 gün ərzində 11, 15 və 24 yaşlarında iştirakçıların kəmərlərinə akselerometrlər taxılıb və 15, 17 və 24 yaşlarında qlükoza və insulin səviyyələri ölçülüb. Onların aclıq qan nümunələri də yüksək sıxlıqlı lipoprotein xolesterin, aşağı sıxlıqlı lipoprotein xolesterin, trigliseridlər və yüksək həssaslıqlı C-reaktiv zülal üçün dəfələrlə ölçülüb. Təhlil zamanı qan təzyiqi, ürək döyüntüsü, siqaret çəkmə vəziyyəti, sosial-iqtisadi vəziyyət və ürək-damar xəstəliklərinin ailə tarixi nəzərə alınıb.

ÇOX OXUNANLAR
Mərkəzi Klinika Gəncə Xəstəxanasında 1 yaşlı uşaq üzərində qasıq yırtığının ləğvi əməliyyatı icra olunub
Bakı Sağlamlıq Mərkəzinin həkimi uzun sürən xəstəlikdən sonra vəfat edib
Əməkdar həkim Cəlil Nəzərov uzun sürən xəstəlikdən sonra vəfat edib  
Diaqnoz Tibb Mərkəzində MRT və KT müayinələri icbari tibbi sığorta ilə də icra olunur
“Rəqəmsal tibb 4.0: problemlər, imkanlar və perspektivlər” II respublika elmi-praktiki konfransı keçiriləcək
Bir sıra regionlarda təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardım üzrə həkim vəzifəsinə işçi axtarılır - Vakansiya
Bəşəriyyət sürətlə əqli geriləmə yaşayır - Elm adamları izah etdi
 Ağstafa Rayon Mərkəzi Xəstəxanasında yeni kadr TƏYİNATI   
Cəbrayıl Rayon Mərkəzi Xəstəxanası əməkdaşlarının iştirakı ilə iməcilik keçirilib
Səhiyyə işçiləri arasında “Sağlamlığa Doğru Qaç!” adlı layihəyə start verilib
TƏBİB-in nümayəndə heyətinin Avstriya Respublikasına işgüzar səfəri baş tutub
Zaqatala RMX-nın əməkdaşı yaş həddi ilə əlaqədar təqaüdə göndərilib
Qazax Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının cərrahı Araz Babayev - Həkimlərimizi tanıyaq!
Qazax RMX-nın Cərrahiyyə şöbəsinə yeni müdir təyin edilib - TƏYİNAT