Qlobal istiləşmə Yerin daha yavaş fırlanmasına səbəb olur
31.03.2024 11:23

ABŞ-dan olan tədqiqatçılar iqlim proseslərinin günün uzunluğunu və astronomik ili müəyyən edən Yerin bucaq sürətinə necə təsir etdiyinə dair araşdırma aparıblar.

Aztibb.az xəbər verir ki, tədqiqat materialı “Nature” jurnalında dərc edilib.

Söhbət Arktika və Antarktidada buzların əriməsindən gedir. Məlum olub ki, bu proses planetin fırlanmasında özünü göstərir, onu ləngidir.

Astronomik il, yəni Yerin Günəş ətrafında tam fırlanma müddəti təqvim ili ilə üst-üstə düşmür. Bunu aydınlaşdırmaq üçün: biz hər dəfə Yeni il ərəfəsində eynəyimizi zənglərə qaldıranda, planet bir il əvvəl olduğu kimi orbitində tam olaraq eyni nöqtədə deyil.

Məhz buna görə də sıçrayış illəri icad edildi (hər dördüncü fevralda əlavə bir gün olur) və son onilliklərdə meydana çıxan texnologiya və alətlər alimlərə planetin fırlanma bucaq sürətini yaxından izləməyə, ilin uzunluğuna saniyələr əlavə və ya çıxmağa imkan verir. Mütəxəssislər UTC - Koordinasiyalı Universal Saatı, hər kəsin öz saatlarını tənzimlədiyi və təyin etdiyi universal dünya standartını belə qurdular.

Təqvim Yerin faktiki fırlanma sürətindən ayrılırsa, bir saniyə əlavə edə və ya onu çıxara bilərsiniz. Əvvəlki hesablamalar onu 2026-cı ildən çıxarmaq lazım olduğunu göstərib. Lakin yeni araşdırma alimləri belə qənaətə gətirib ki, bu, üç il sonra - 2029-cu ildə edilməlidir.

Səbəb Qrenlandiya və Antarktidada buzlaqların əriməsidir. Bu proses ona gətirib çıxarıb ki, qütblərin kütləsi azalıb və Dünya Okeanının səviyyəsi qalxıb, bu da Yerin fırlanma sürətində əks olunub. Planet, kobud desək, bir qədər yavaşlayıb.

Səadət Məmmədova
Müəllifin digər yazıları
ÇOX OXUNANLAR
Diyetoloq arıqlamaq üçün daha tez-tez gülməyi və əsnəməyi məsləhət görüb
Suyun düzgün içilməsi ilə bağlı keçmişin məsləhətləri
Sümük bulyonu arıqlamağa kömək edir
Bakı Baş Səhiyyə Mərkəzinin tabeliyindəki tibb müəssisələrinə işçilər axtarılır
Aynurə Əliyeva - Suraxanı Tibb Mərkəzinin psixoloqu
Bundan sonra işə qəbul və sürücülük vəsiqəsi əldə etmək üçün tibbi arayışlar elektron olacaq
Səhiyyə Nazirliyi akademik Zərifə Əliyevanın 101 illiyi münasibətilə fleşmob təşkil edib
Şəkərli diabet xəstəliyinin əlamətləri nələrdir?  
8 yaşlı uşaq üzərində icbari tibbi sığorta ilə qaraciyər transplantasiyası əməliyyatı həyata keçirilib
Həyata keçirdiyi hər bir proseduru dəqiqliyi ilə yoxlayan həkim - Məlahət Əzizova
ATU-nun əməkdaşları Beynəlxalq Sitopatoloji Konqresdə iştirak ediblər
YAP Xətai rayon təşkilatının Diaqnoz Tibb Mərkəzində yeni ərazi partiya təşkilatı yaradılıb
Salyanda göz müayinəsi aksiyası təşkil olunub
Psixoloq: Autizm sahəsində peşəkar mütəxəssislərin tədris prosesinə cəlb edilməsi mütləqdir - MÜSAHİBƏ
Quba RMX-da ağacəkmə aksiyası: 200-ə yaxın müxtəlif növ dekorativ ağaclar əkilib