Xəstə uşağın davranışı sağlam uşağın davranışından bir çox cəhətdən fərqlənir. Sağlam uşaqda optimal həyəcanlanmanın tipik vəziyyətidir, yəni beyin qabığının reaksiyası stimulun gücünə uyğundur. Məsələn, körpə gülməli bir şey eşitdikdən sonra gülür, maraqlanaraq onu anlamağa çalışır. Yeni oyuncaq görəndə məyusluqla ağlayır, və müəyyən müddət sonra sakitləşir.
Aztibb.az “Doctor Piter” portalına istinadən xəbər verir ki, mütəxəssislər xəstə uşağın davranışı ilə bağlı isə fərqli fikirlər söyləyirlər. Bəzi uşaqlar çox əsəbi olur, yüksək səslə ağlayır və qışqırır, böyükləri yanına çağırır, onlara yaxınlaşanda itələyirlər. Belə uşaqlar oyuncaqlardan, sevimli yeməklərdən imtina edir, şıltaqlaşır, yorulur, uzun müddət sakitləşmir, yuxuya gedir, oyananda yenə ağlayır. Daha sonra həddindən artıq həyəcanlı vəziyyət depressiya, laqeydlik ilə əvəz olunur, sonra uşaq yenidən həyəcanlanır, lakin daha az dərəcədə. Tədricən uyğunlaşır və sakitləşir.
Digər uşaqlar xəstə olduqda, əksinə, çox kədərlənir, laqeyd baxışlarla uzaqlara baxır və ya gözlərini yumur, böyüklər onlarla danışırsa, üzünü çevirir. Hər iki halda, optimal həyəcanlanma vəziyyətindən sapma var, yəni eyni stimula uşağın sinir sistemi çox güclü və ya əksinə, çox zəif cavab verir.
Hər hansı bir xəstəlik ilk növbədə uşağın sinir sistemini zədələyir və bu, həmişə onun bacarıq və vərdişlərinin vəziyyətinə, yəni şərtli reflekslərə təsir göstərir. Kəskin xəstəlik zamanı yeni yaranmış şərti reflekslər birdən-birə yox ola bilər.
Başqa bir vəziyyətdə, xəstəlik dövründə sistematik olaraq gücləndirilmədiyi təqdirdə bacarıq yox ola bilər. Məsələn, bir uşaq xəstəlikdən əvvəl bunu edə bilsə də, öz başına yemək yeməyi dayandırır və bayıra çıxmağı xahiş etməyi dayandırır. Şərti refleksin sönməsi daha çox uzun müddətli xroniki xəstəliklərlə müşahidə olunur. Xəstə uşağın iş rejimi pozulur, iştahı azalır, fiziki, əqli, əxlaqi, estetik inkişaf vəziyyəti dəyişir, əmək vərdişləri, oyun fəaliyyəti dəyişir.
Neyropsikiyatrik hospitalizm uşağa xəstəxana mühitində uzun müddət qalmanın mənfi təsirləri nəticəsində baş verə bilər. Daha tez-tez bu, qeyri-qənaətbəxş təhsil səbəbindən baş verir və ətraf mühitə marağını itirən və yalnız yaşanmaq üzrə olan tibbi manipulyasiyalara cəlb olunan uşağın fiziki və əqli geriliyində özünü göstərir.