Feyxoanın botaniki təsviri və biomorfoloji xüsusiyyətləri öyrənilib
06.01.2023 15:05

Dendrologiya İnstitutunun əməkdaşları tərəfindən feyxoa bitkisinin botaniki təsviri və biomorfoloji xüsusiyyətləri öyrənilib.

 

İnstitutdan Aztibb.az-a verilən məlumata görə, aparılan elmi tədqiqatlar nəticəsində subtropik bitki olan feyxoanın Feijoa sellowiana Berg növünün Abşeron şəraitində aqrotexniki qulluq göstərildiyi zaman inkişafını normal keçirdiyi, becərilməsində xüsusi qayğıya ehtiyac olmadığı müəyyən edilib. Feyxoa yüksək gəlirli sitrus bitkisidir. Onun meyvəsindən qiymətli ərzaq malları, mürəbbə, cem, jele, marmelad, limonad və s. istehsal edilir. Feyxoa bitkisinin həmişəyaşıl olması və çiçəklərinin gözəlliyi ona dekorativlik verir. Feyxoa bitkisi Abşeronun quru subtropik iqlim şəraitinə uyğunlaşdığı üçün park və bağların yaşıllaşdırılmasında geniş istifadəsi məqsədəuyğundur.

 

Feyxoanın vətəni Cənubi Amerikanın subtropik zonasıdır. Botaniki təsvirə görə feyxoa mərsinkimilər (Myrtaceae R.Br.) fəsiləsinin Feijoa cinsinə daxildir və 3 növü vardır. Feyxoa torpaq şəraitinə çox da tələbkar deyildir. Lakin gilli-qumlu və münbit qatı olan, qrunt suyu dərində yerləşən torpaqları sevir. Feyxoa möhkəm gövdəli bitki olmasına baxmayaraq, yayda və qışda əsasən güclü küləklər onun boy atmasına və inkişafına pis təsir göstərir. Bitki torpağın üst qatında hər tərəfə yayılan dağınıq və zərif kök sisteminə malikdir. Cavan feyxoa bitkisi rütubətə daha çox tələbkar olur. Torpaqda rütubət çatmadıqda bitkinin boy atması və inkişafı ləngiyir.

 

Feyxoa çox faydalı, müalicə əhəmiyyətli bitki olub Azərbaycanda əsasən Lənkəran-Astara zonasında sənaye əhəmiyyətli təsərrüfat bitkisi kimi geniş miqyasda becərilir. İnsan sağlamlığı üçün son dərəcə əhəmiyyətli bitki olan feyxoanın tərkibi faydalı elementlərlə zəngin olduğu üçün müalicəvi təsiri yüksəkdir.

 

Feyxoanın mineral tərkibində kalium, maqnezium, dəmir, fosfor və sink elementləri çoxluq təşkil edir. Feyxoanın meyvəsində 10 mq-a qədər yod vardır. Ona görə də, orqanizmdə yod çatışmazlığı nəticəsində baş verən xəstəliklərdə xüsusilə faydalıdır. Xalq təbabətində feyxoanın meyvələri qalxanabənzər vəzinin xəstəliklərində, qəbizlikdə, podaqrada, təzə şirəsi isə raxit, sinqa və digər avitaminozlarda istifadə olunur.

 

Elmi təbabətdə feyxoanın meyvələri mədə-bağırsaq traktının iltihabi xəstəliklərində, hipoasid qastritdə və piolonefritdə, aterosklerozda, qalxanvari vəzin xəstəliklərində tireotoksikozlarda istifadə olunur.

Nərgiz Qəhramanova
Müəllifin digər yazıları
ÇOX OXUNANLAR
Mərkəzi Klinikada 1 günlük, çəkisi 2800 qr olan körpə üzərində ağır əməliyyat icra edilib
Sağlamlıq haqqında tibbi arayışı elektron formada necə əldə etmək olar?
 Almaniyadan dəvət olunmuş ortoped-travmatoloq Diaqnoz Tibb Mərkəzində pasiyentləri ödənişsiz qəbul edir   
Səhiyyə naziri elektron reseptlə bağlı əhaliyə çağırış edib  
Ağcabədi Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının kardioloqu - İlqar Quliyev
“Böyrək xəstəliklərinin diferensial diaqnostikası” adlı kitab işıq üzü görüb
 Qobustan Rayon Mərkəzi Xəstəxanasında göz əməliyyatlarının icrasına başlanılıb   
TƏBİB Strateji inkişaf departamentinə böyük məsləhətçi vəzifəsi üzrə vakansiya elan edir
Şəki Şəhər İcra Hakimiyyəti başçısının müavini onkoloji xəstəlikdən vəfat edib
Mərkəzi Gömrük Hospitalının yüksəkixtisaslı təcili yardım həkimi - Füzuli Abışov
Suraxanı Tibb Mərkəzinin terapevti Növrəstə Musayeva - Həkimlərimizi tanıyaq!
Azərbaycan-Türkiyə Pediatriya Günləri - Azərbaycan-Türkiyə səhiyyə əlaqələri daim yüksələn xətt üzrə inkişaf edir
“Vaksinasiyaya Dəstək” layihəsi çərçivəsində Şəki şəhər Ailə Sağlamlıq Mərkəzində 70-ə yaxın uşaq peyvənd olunub
Ürək qüsurlarının diaqnostikası və müalicə yolları